Viên đá nhỏ trên con đường tới hoà bình

Chỉ mong làm một viên đá nhỏ để góp phần nhỏ bé của mình tạo nên con đường dẫn tới hòa bình cho đất nước Cộng hòa Trung Phi. Đó là chia sẻ khiêm tốn, và cũng đậm chất… công binh của Thiếu tá Nguyễn Văn Phong, khi được hỏi về hành trình lên đường tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.

Chặng đường 12 năm quân ngũ của đồng chí Phong bắt đầu sau khi tốt nghiệp Trường Sĩ quan Công binh với quân hàm Trung úy. Năm 2011, Trung úy Nguyễn Văn Phong được bổ nhiệm làm Trung đội trưởng tại Lữ đoàn Công binh 229, Binh chủng Công binh. Song song với việc học tập, rèn luyện và công tác tại đơn vị, chàng sĩ quan trẻ được chỉ huy đơn vị quan tâm tạo điều kiện tiếp cận học ngoại ngữ để đáp ứng với yêu cầu đội ngũ cán bộ của Quân đội trong tình hình mới. 

Với vốn ngoại ngữ tương đối tốt, để chuẩn bị triển khai cho lực lượng Công binh tham gia GGHB LHQ, đồng chí Phong có cơ hội tham gia các khóa học ngắn hạn như Sĩ quan tham mưu LHQ (UNSOC) tại Australia, Quan sát viên quân sự (UNMO) tại Indonesia, Diễn tập song phương tại Ấn độ VINBAX 2018, VINBAX 2022, Diễn tập đa phương FTX 2016 tại Ấn độ, 2019 tại Indonesia, tham gia quan sát diễn tập tại Anh năm 2017…. Đó là những trải nghiệm quý để đồng chí Phong được nâng cao trình độ ngoại ngữ và làm dày thêm kiến thức chuyên môn về lĩnh vực GGHB LHQ.

Thượng úy Nguyễn Văn Phong nhận giải Cá nhân xuất sắc tại Diễn tập FTX ADMM Plus tháng 3/2016

Năm 2017, theo chỉ đạo của Bộ Quốc phòng, để phục vụ cho các kế hoạch mở rộng triển khai lực lượng GGHB của Việt Nam, đoàn công tác của Bộ Quốc phòng đã lên đường tới Nam Sudan, thực hiện nhiều nhiệm vụ, như: Khảo sát và thu thập các thông tin về tình hình thực địa đất nước Nam Sudan; đàm phán với Chỉ huy phái bộ UNMISS để đẩy nhanh việc triển khai Bệnh viện dã chiến cấp 2 của Việt Nam; tìm hiểu và xúc tiến khả năng cử một Đại đội Công binh đến Phái bộ… Và đồng chí Phong được, vinh dự được tham gia cùng Đoàn công tác của Bộ Quốc phòng đến khảo sát thực địa.

Cộng hòa Nam Sudan, tuyên bố độc lập ngày 09/7/2011, sau khi tách ra khỏi Cộng hòa Sudan. Dòng sông Nile huyền thoại, với những sản vật phong phú, không nuôi nổi người dân của một đất nước khốn khó vì bị sa lầy trong xung đột vũ trang giữa các phe phái. Xung đột thường xuyên xảy ra trên khắp cả nước, đã khiến quốc gia trẻ nhất thế giới này cũng đồng thời là một trong những nước nghèo nhất thế giới bị tàn phá nặng nề. Đa phần người dân ở địa phương thiếu thốn về thuốc men và chủ yếu phải dựa vào viện trợ và chăm sóc y tế của các tổ chức nhân đạo quốc tế. 

Do lạm phát lớn, Chính phủ hiện đã chậm lương nhiều tháng đối với công chức nhà nước. Tỷ giá hối đoái giữa đồng Đô la Mỹ và đồng Bảng của Nam Sudan biến động thường xuyên khiến giá cả tiêu dùng hỗn loạn. Có tới 90% dân số thu nhập dưới 1 Đô la Mỹ/ngày, trên 50% trẻ em không được đến trường, còn cha mẹ của chúng, làm việc vất vả nhưng cũng không đủ để trang trải cho sinh hoạt gia đình.

Phái bộ UNMISS, đã được thành lập với nhiệm vụ ngăn chặn xung đột, hỗ trợ thực thi các thỏa thuận hòa bình, bảo vệ dân thường, trợ giúp nhân đạo và tạo điều kiện để nước Cộng hòa Nam Sudan phát triển kinh tế, xã hội. Trong đó có các sĩ quan của Quân đội Nhân dân Việt Nam tham gia lực lượng GGHB LHQ đã và đang làm nhiệm vụ Sĩ quan Liên lạc tại những điểm nóng về an ninh của Nam Sudan. Được trực tiếp chứng kiến công việc của họ, đồng chí Phong càng nung nấu quyết tâm hiện thực hóa ước mơ một ngày nào đó được đội chiếc Mũ nồi xanh lên đường vì sứ mệnh nhân đạo quốc tế cao cả.

Sau khoảng thời gian cố gắng phấn đấu và được sự tạo điều kiện của Thủ trưởng các cấp, tháng 8 năm 2022, đồng chí Phong được điều động về Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam tham gia huấn luyện và bồi dưỡng tạo nguồn để triển khai thực hiện nhiệm vụ GGHB LHQ. Khi kết thúc khóa huấn luyện tiền triển khai và hoàn thành đầy đủ các thủ tục, yêu cầu của LHQ đối với cán bộ tham gia ứng tuyển vào các vị trí của Phái bộ, ngày 22/3/2023 Thủ trưởng Bộ Quốc phòng đã trao Quyết định của Chủ tịch nước cử Thiếu tá Nguyễn Văn Phong đi làm nhiệm vụ GGHB LHQ trên cương vị Quan sát viên Quân sự tại phái bộ Cộng hòa Trung Phi (Phái bộ MINUSCA).

Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng BQP trao Quyết định cho đồng chí Nguyễn Văn Phong đi làm nhiệm vụ GGHB LHQ tại Phái bộ MINUSCA

Quan sát viên Quân sự là vị trí quan trọng trong mọi hoạt động di chuyển, tuần tra hay các chiến dịch giải cứu khẩn cấp của Phái bộ GGHB LHQ bởi vì không có sĩ quan liên lạc, các cuộc tuần tra hay đoàn xe đều không thể di chuyển qua các trạm kiểm soát của quân Chính phủ và phe đối lập. Khi có bất kỳ tình huống mâu thuẫn, căng thẳng, có nguy cơ nổ súng nào xảy ra trên đường thực hiện nhiệm vụ, Quan sát viên Quân sự chính là người đại diện cho đoàn xe, đứng ra đàm phán, thương thảo để giải quyết mâu thuẫn.

Cộng hòa Trung Phi, đúng như tên gọi, nằm ở miền trung của Châu Phi, với dân số gần 5 triệu người và diện tích hơn 620.000 km2, là một trong số ít những quốc gia trên thế giới không có biển và cách Việt Nam 40 giờ bay và di chuyển, một khoảng cách lớn về địa lý, cũng là khoảng cách lớn về môi trường sống, giữa một đất nước hòa bình với một quốc gia bất ổn và đói nghèo. Những người lính mũ nồi xanh với những chiếc xe bọc thép gắn biểu tượng UN tuần tra trên từng con đường của quận Kemo, nhưng cũng không ngăn hết những vụ đụng độ đẫm máu giữa các nhóm vũ trang, giữa những người có lợi ích nhóm khác nhau trên khắp cả nước. Những vết thương của nội chiến như hiện rõ ngay cả trên những con đường đất ở Quận Kemo, khi chúng lồi lõm với đầy những “ổ voi” chẳng khác gì những cái ao nhỏ, thách thức những chuyến tuần tra của lực lượng GGHB LHQ.

Thiếu tá Nguyễn Văn Phong tham gia Đoàn tuần tra thu thập thông tin tại địa bàn Sibut, Cộng hòa Trung Phi

Sau thời gian hơn một tháng tham gia khóa học đầu vào, khóa học điều khiển thiết bị bay, và lái xe hai cầu, Thiếu tá Nguyễn Văn Phong đã nhận được Lệnh điều động triển khai xuống nhóm 207 - Nhóm Quan sát viên quân sự tại Sibut, Phân khu Trung tâm. Với nỗ lực vượt bậc, đồng chí Phong đã chứng minh được năng lực chuyên môn tốt, sau hai tháng công tác tại địa bàn từ một tân binh của nhóm, Thiếu tá Nguyễn Văn Phong đã được sự tín nhiệm của Tổ và Chỉ huy Phân khu giao nhiệm vụ đảm nhiệm Trưởng nhóm Quan sát viên Quân sự nhóm 207 tại Sibut.

Một năm trong nhiệm kỳ thực hiện nhiệm vụ của một chiến sĩ Mũ nồi xanh, có lẽ, không phải là dài đối với cuộc đời một con người. Nhưng một năm là đủ để Thiếu tá Nguyễn Văn Phong và các đồng nghiệp làm nên những điều ý nghĩa, thiết thực của công việc đầy tính nhân đạo và cao cả tại Phái bộ. Đặc biệt là việc quảng bá, lan tỏa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam thân thiện, năng động và yêu chuộng hòa bình đến với bạn bè quốc tế.

Thiếu tá Nguyễn Văn Phong – Quan sát viên quân sự tại Phái bộ GGHB LHQ tại Cộng hoà Trung Phi (MINUSCA)