Ngời sáng phẩm chất người phụ nữ Việt Nam hiện đại tại Phái bộ MINUSCA - Cộng hòa Trung Phi

Dù mới chỉ tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình (GGHB) Liên hợp quốc trong một khoảng thời gian khá khiêm tốn (từ năm 2014), song Việt Nam đã tạo được những ấn tượng tốt đẹp trên trường quốc tế với đội ngũ cán bộ, sĩ quan nhiệt huyết, chuyên nghiệp, thích ứng nhanh với điều kiện hoàn cảnh. Đóng góp không nhỏ vào thành tích đó phải kể đến những nữ quân nhân của chúng ta. Bên cạnh tỷ lệ tham gia của nữ giới khá cao¹ so với mặt bằng chung của Liên hợp quốc (LHQ), những bóng hồng của mảnh đất hình chữ S đang thổi một làn gió tươi mới vào hoạt động GGHB vốn “nổi tiếng” vì sự gian khổ, khắc nghiệt và tính kỷ luật cao. Tại Phái bộ MINUSCA – Cộng hòa Trung Phi, khi nói về Việt Nam, nhân viên GGHB Phái bộ và người dân địa phương thường nhắc đến nữ sĩ quan truyền thông, Đại úy Trần Thị Huệ như một đại diện tiêu biểu cho phẩm chất “tự tin, tự trọng, trung hậu, đảm đang” của người phụ nữ Việt Nam hiện đại. 

Đại úy Trần Thị Huệ trong chuyến công tác tháp tùng Tư lệnh Phái bộ đến Ndélé, tỉnh Bamingui-Bangoran, Cộng hòa Trung Phi

Thực hiện nhiệm vụ GGHB LHQ tại các quốc gia, vùng lãnh thổ của châu Phi là một thách thức không hề dễ dàng đối với tất cả cán bộ, sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, đặc biệt là đối với các nữ quân nhân. Không chỉ tạm rời xa “thiên chức” làm mẹ và vai trò xây dựng “tổ ấm gia đình”, những nữ quân nhân của chúng ta còn phải sinh sống và làm việc trong điều kiện thiếu thốn, môi trường nguy hiểm. Thế nhưng, khí hậu, thời tiết khắc nghiệt và tình hình an ninh chính trị bất ổn của quốc gia châu Phi không cản được những bước chân của Đại úy Trần Thị Huệ đến với người dân địa phương. Theo chân Đại úy Trần Thị Huệ vào những ngày cuối tháng 5/2023 trong một hoạt động nhân đạo do Bệnh viện dã chiến cấp II Serbia tổ chức tại Trại trẻ mồ côi Maria Teresa, Thủ đô Bangui, Cộng hòa Trung Phi, chúng tôi được chứng kiến hình ảnh người phụ nữ Việt Nam mảnh mai với ánh mắt tràn đầy năng lượng tích cực và nụ cười luôn thường trực trên môi. Nắng, gió châu Phi và sự thiếu thốn của đời sống sinh hoạt vật chất có thể làm khuôn mặt chị xạm đi, gầy đi một chút, nhưng không hề làm giảm đi sự tự tin và nhiệt huyết của nữ quân nhân GGHB Việt Nam.

Nữ sĩ quan GGHB Việt Nam cùng các em nhỏ tại Trại trẻ mồ côi Maria Teresa

Công việc của một Sĩ quan truyền thông đòi hỏi sự năng động và phải di chuyển nhiều. “Có những tuần, tôi phải di chuyển hàng trăm ki-lô-mét bằng ô tô trong khi hạ tầng giao thông ở Trung Phi rất kém phát triển, chỉ mưa một chút thôi là đường sá ngập úng, ô tô chết máy hoặc sa lầy là chuyện thường xuyên”, Đại úy Trần Thị Huệ tâm sự. Khó khăn là vậy, nhưng với sức trẻ, niềm đam mê và bản năng của một người mẹ, nữ quân nhân 9x luôn luôn sẵn sàng lên đường thực hiện nhiệm vụ tại các địa bàn xa xôi, hẻo lánh, đến với các em nhỏ mồ côi và người dân đang sống trong cảnh nghèo khó. “Thật may mắn cho tôi khi công tác tại Phòng Truyền thông Phái bộ, tôi có cơ hội được đi nhiều nơi, tham gia nhiều hoạt động nhân đạo do Phái bộ tổ chức. Chỉ là những hành động giúp đỡ nhỏ bé thôi, nhưng giúp tôi có thêm niềm vui, giúp tôi thêm yêu quý nhiệm vụ GGHB”, Đại úy Trần Thị Huệ vui vẻ nói với chúng tôi. 

Nữ sĩ quan GGHB Việt Nam tham gia hoạt động cung cấp nước sạch cho người dân làng Yambassa do Đơn vị vận tải Ai Cập tổ chức

Là cán bộ có nhiều năm tham gia công tác giảng dạy tại Khoa Ngoại ngữ, Học viện Hậu cần, Đại úy Trần Thị Huệ luôn tự tin giao tiếp với đồng nghiệp quốc tế và đội ngũ phiên dịch viên bản địa. Dẫu vậy, “Điều khó khăn nhất khi tham gia công tác dân vận với tôi vẫn là rào cản ngôn ngữ, hầu hết người dân ở đây nói tiếng Sango địa phương và tiếng Pháp”, Đại úy Trần Thị Huệ cho biết. Để tiếp cận và thấu hiểu hơn đời sống người dân địa phương, chị quyết định học ngôn ngữ bản địa. Với sự giúp đỡ của các đồng nghiệp địa phương, giờ đây Đại úy Trần Thị Huệ đã có thể sử dụng những câu giao tiếp cơ bản để nói chuyện với người dân. Cũng chính nhờ chút “vốn liếng” ngôn ngữ bản địa, đôi chân nhỏ bé của chị vững vàng hơn, tự tin hơn, đi sâu hơn vào các bản làng, vào từng hộ gia đình để tuyên truyền về bình đẳng giới, kế hoạch hóa gia đình, tác hại của tảo hôn và sinh con ở độ tuổi vị thành niên, tầm quan trọng của việc trẻ em đến trường, kiến thức về phòng, chống dịch bệnh v.v.

Đại úy Trần Thị Huệ và phụ nữ địa phương trong hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức về bình đẳng giới và cách phòng, chống lạm dụng tình dục

Tại một quốc gia chậm phát triển, bị tàn phá nặng nề bởi chiến tranh, xung đột như Trung Phi, người dân vẫn còn duy trì nhiều hủ tục lạc hậu. “Ngoài chế độ đa thê, tảo hôn, điều mà tôi luôn canh cánh trong lòng đó là nạn bóc lột và lạm dụng tình dục tại đây, trong đó phụ nữ và trẻ em là hai nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất”, Đại úy Trần Thị Huệ chia sẻ. Để góp phần giải quyết thực trạng nhức nhối trên, chị cùng đồng nghiệp tích cực tuyên truyền, vận động người dân địa phương thực hiện chế độ hôn nhân một vợ một chồng, nâng cao nhận thức, cách phòng, chống các hành vi xâm phạm tình dục cho bé gái và phụ nữ địa phương. Bằng sự nhạy cảm và tấm lòng nhân hậu của một người phụ nữ, mỗi lần đến với người dân địa phương, chị dành sự quan tâm đặc biệt cho những người mẹ trẻ mới chỉ 15, 16 tuổi  – những nạn nhân của vấn nạn tảo hôn, bóc lột và lạm dụng tình dục. 

Nhờ sự cởi mở, chân thành, năng lực và hiệu quả công tác cao, Đại úy Trần Thị Huệ duy trì được mối quan hệ tốt với các phòng, ban, đơn vị của Phái bộ nhằm hỗ trợ, cung cấp các loại thuốc, vật phẩm y tế, thực phẩm, thiết bị vệ sinh và đồ gia dụng thiết yếu cho người dân trong mỗi chuyến công tác. Ngoài việc tư vấn cho người dân vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường sống xung quanh để tránh những loại dịch bệnh như tiêu chảy, đau mắt đỏ, sốt rét và các bệnh đường hô hấp, chị còn dành thời gian trực tiếp vào bếp hướng dẫn người dân cách chế biến những món ăn ngon, hợp vệ sinh. 

Nữ sĩ quan GGHB Việt Nam vào bếp hướng dẫn người dân địa phương cách nấu các món ăn

Cứ mỗi lần nhìn thấy Đại úy Trần Thị Huệ ghé thăm, trẻ em lại hò reo vì sắp được thưởng thức những món ăn ngon đong đầy tình cảm yêu thương của nữ sĩ quan GGHB Việt Nam. “Nhìn thấy lũ trẻ, nhiều em cũng trạc tuổi con tôi, hò reo vui sướng mỗi khi tôi đến, dù rất nhớ con nhưng tôi cũng cảm thấy vui theo”, chị kể lại. Trong mỗi chuyến công tác, sau khi hoàn thành các hoạt động tuyên truyền, nhân đạo, Đại úy Trần Thị Huệ lại cố nán lại thêm một chút để chơi cùng các em nhỏ, hướng dẫn các em làm đồ chơi từ các vật dụng đơn giản như gấp hạc giấy, gấp máy bay, làm ô tô từ vỏ chai nhựa, dạy các em bảng chữ cái tiếng Anh, một số câu giao tiếp tiếng Anh cơ bản, vẽ những ngôi nhà, ngôi trường v.v. Những hành động đó tuy giản dị nhưng chất chứa biết bao tình cảm trìu mến của người phụ nữ Việt Nam dành cho các em nhỏ. Hạc giấy, đồ chơi, những bức vẽ đơn sơ sẽ là cầu nối chắp cánh ước mơ cho các em hướng về một tương lai tươi sáng hơn, hòa bình hơn.

Dạy các em nhỏ cách gấp hạc giấy

Gần 06 tháng miệt mài, bất kể điều kiện thời tiết, dịch bệnh, xung đột để đến với người dân địa phương của Đại úy Trần Thị Huệ đã mang lại những hiệu ứng tích cực. Giờ đây, “xin chào Việt Nam” bằng tiếng Việt trở thành câu chào phổ biến của nhân viên GGHB Phái bộ MINUSCA và người dân Trung Phi khi gặp Lực lượng GGHB Việt Nam. Dù đi đến đâu, ở bất cứ nơi nào, Đại úy Trần Thị Huệ và đồng đội Việt Nam đang công tác tại Phái bộ luôn nhận được những cái bắt tay thân thiện, nụ cười rạng rỡ của người dân hay những tiếng reo hò vui mừng của trẻ nhỏ. 

Học sinh Trường tiểu học Galabadaja, Thủ đô Bangui, Cộng hòa Trung Phi thể hiện sự yêu quý dành cho đất nước Việt Nam

Với sự kiên trì, bền bỉ và những nỗ lực không biết mệt mỏi của nữ sĩ quan GGHB Việt Nam nói riêng, đội ngũ nhân viên GGHB Phái bộ MINUSCA nói chung, tại nhiều bản làng của đất nước châu Phi xa xôi, đời sống người dân ngày một ổn định hơn. “Mưa dầm thấm lâu”, công tác tuyên truyền đã góp phần làm thay đổi nhận thức của người dân, nhất là đối tượng nam giới, trưởng làng, trưởng bản về vị trí, vai trò của phụ nữ và trẻ em. Đặc biệt, tại những vùng quê Đại úy Trần Thị Huệ thường xuyên ghé qua, phụ nữ được đối xử bình đẳng hơn, được tham gia vào các tổ chức đoàn thể; trẻ em được đến trường, được vệ sinh thân thể, chăm sóc sức khỏe tốt hơn. Những hoạt động nhân đạo, thiện nguyện có sự hiện diện của nữ sĩ quan GGHB Việt Nam luôn đầy ắp tiếng cười nói của trẻ nhỏ và niềm hạnh phúc rạng ngời trên từng khuôn mặt người dân địa phương. Hình ảnh người phụ nữ Việt Nam với những phẩm chất vừa truyền thống vừa hiện đại ngày càng được lan tỏa trong mắt người dân địa phương và bạn bè quốc tế. 

Nữ sĩ quan GGHB Việt Nam chụp ảnh cùng một em nhỏ trong hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức về vai trò của giáo dục được tổ chức bởi Đơn vị rà phá bom, mìn Campuchia

Ghi nhận những đóng góp lớn lao của nữ sĩ quan Việt Nam đối với hoạt động GGHB và cộng đồng địa phương, ngày 15/5/2023, Đại úy Trần Thị Huệ vinh dự được Chỉ huy Phái bộ trao tặng Huy chương vì sự nghiệp GGHB LHQ. Đây là phần thưởng xứng đáng cho những nỗ lực phi thường, sự tận tâm, tận lực của nữ sĩ quan truyền thông Phái bộ MINUSCA vì hòa bình, ổn định, vì cuộc sống ngày một tươi đẹp hơn của người dân nơi đây.

Đại úy Trần Thị Huệ vinh dự nhận Huy chương vì sự nghiệp GGHB LHQ

Trên mảnh đất Trung Phi rộng lớn, vẫn còn đó tình trạng bất bình đẳng giới, bóc lột và lạm dụng tình dục vẫn diễn ra, người dân vẫn phải đương đầu với đói nghèo, xung đột sắc tộc, xung đột tôn giáo, nội chiến tranh giành quyền lực, nhiều em nhỏ chưa được đến trường, thậm chí bị cưỡng ép trở thành chiến binh. Nhưng với tinh thần trách nhiệm của người lính Cụ Hồ, mang trong mình những phẩm chất cao quý của người phụ nữ Việt Nam hiện đại và khát vọng hòa bình, độc lập, tự chủ từ bao đời nay của dân tộc Việt Nam, Đại úy Trần Thị Huệ sẽ tiếp tục hành trình nhân đạo giúp đỡ người dân địa phương, chia sẻ với những khó khăn của người dân nơi đây, làm mềm hóa những xung đột, căng thẳng để biểu tượng Việt Nam và người phụ nữ Việt Nam mãi tỏa sáng trong mắt bạn bè khắp năm châu.

Đại úy Trần Thị Huệ tham gia tặng đồ dùng học tập cho các em nhỏ

Minh Đan, Huy Trường (từ Cộng hòa Trung Phi)

_________________

1 - Từ năm 2017 đến tháng 5/2023, Việt Nam đã cử 78 nữ quân nhân tham gia hoạt động GGHB LHQ, trong đó có 12 sĩ quan nữ tham gia theo hình thức cá nhân, hoạt động độc lập (chiếm 20% so với tỷ lệ trung bình của LHQ là dưới 10%); 45 nữ quân nhân trong đội hình Bệnh viện dã chiến cấp 2 (chiếm 16%-21% so với tỷ lệ trung bình của LHQ là dưới 10%); Đội Công binh Việt Nam có 21 nữ quân nhân (chiếm gần 12%, trong khi có một số Đội Công binh GGHB LHQ của các nước không có nữ quân nhân tham gia).